Spiritüel simya, metali altına dönüştürmekten çok daha fazlasıdır. İçsel dönüşüm pratiğidir. Eski simya sanatı, maddede ruh arayışıydı. Spiritüel simyanın en büyük başarısı, kişinin iç dünyası ile dış dünyası arasında bir ilişki kurmaktır. Fiziksel simya, fiziksel dünyadaki özellikleri değiştirmek ve dönüştürmekle uğraşırken; spiritüel yâni ruhsal simya, ruhsal benliğinizi korkularınızdan kurtarmak, inanç sistemlerini düzenlemekle alakalıdır. Bu açıdan bakıldığında Spiritüel simya, dönüştürme, içsel kurtuluş ve değişim sanatıdır.
Felsefi açıdan spiritüel simyanın amacı, “Biz kimiz?” “Nereden geliyoruz?” ve “Nereye gidiyoruz?” gibi sorulara cevap bulmaktır.
Ortaçağ simyasının kökenleri Mısır’dadır. Simyanın klasik tanımı şu şekildeydi: “Ars Laboriosa Convertens Humiditate Ignea Metala In Mercuris”. Bu, ateşin neminin cıvaya dönüşümüne atıfta bulunan bir tanımlamaydı. Kastedilen şey, kurşunu altına çevirmekti. Spiritüel simyada bu bir kişinin kendisini manevi olarak “altına” dönüştürmesi olarak görülür.
Merkür simyadaki temel maddedir. Ay ile bağlantılıdır. Tüm iç enerjileri sembolize eder: zihinsel, duygusal, içgüdüsel ve cinsel. Simyacı, bu güçleri kullanarak kendi varlığının içindeki Felsefe Taşı’nı elde edebilir. Ayrıca, bir tanrı olarak Merkür, “Tanrıların Elçisi”dir yâni insan ve ilah arasındaki bağlantıdır.
Hindu geleneği belirli “insanlık çağları”ndan söz edilir. Bunlar: Eskiden insanların ruhani ve masum olduğu Krita Yuga (Altın Çağı), bilginin ışığı kaybetmeye başladığı Treta Yuga (Gümüş Çağı), savaşlar başladığında Duapara Yuga (Bronz Çağı) ve son olarak Kali Yuga’dır (Demir Çağı). Bu sonuncusu, insanların ışıktan uzaklaşması ve olumsuz alışkanlıklar geliştirmesi nedeniyle içsel dönüşüme ihtiyaç duydukları zamandır. İnsanları ışıktan uzaklaştıran unsurlara Hıristiyanlıkta “Yedi Ölümcül Günah” denir; Mısır’da ise “Seth’in Kızıl Şeytanları” olarak bilinirler. (Seth, Osiris’i tahtından indirmeye çalışan Tanrı’ydı.)
Spiritüel simyanın temel hedefini, insanların aydınlığa kavuşmasını sağlamak olarak özetleyebiliriz. Günümüzde spiritüel simya birçok insan için yol gösterici olmaya devam etmektedir.